Het hebben van langdurige klachten na een coronainfectie zit niet tussen je oren. Onderzoekers vonden onlangs veranderingen in de spieren bij mensen die langer dan drie maanden last hebben van onder meer vermoeidheid en concentratieproblemen. De klachten verergeren na fysieke en mentale belasting, ook wel postexertionele malaise (PEM) genoemd. De spieren blijken niet genoeg energie te kunnen aanmaken. Het is onvoorspelbaar wie long covid krijgt en hoe lang de klachten duren.
Long is lang
‘Long covid’ betekent geen covid van de longen, maar klachten door een coronabesmetting die lang (‘long’ in het Engels) aanhouden, minstens een kwartaal. Toch zijn deze patiënten soms ook kortademig en benauwd, wat nu voort lijkt te komen uit spieren die je inspanningen niet kunnen bijbenen.
COPD en astma
“Longcovidpatiënten komen meestal terecht bij de fysiotherapeut”, weet Matty Liefting-Wiskerke. Zij is long verpleegkundige bij Santé Partners. “We zien ze dus niet zo vaak met alléén longcovidklachten. Wél als ze daarbij ook COPD of astma hebben. Benauwdheid, vermoeidheid en hoesten kunnen dan enorm toenemen.” Of de klachten toenemen door corona of door verergering van hun chronische aandoening weet volgens haar niemand. Het is ook niet bekend of je met COPD en astma meer kans loopt op long covid.
Jaren overprikkeld
Een milde coronainfectie is geen vrijwaring van long covid. “Mijn
Een milde coronainfectie is geen vrijwaring van long covid. “Mijn dochter kreeg het, terwijl ze nauwelijks last had van de besmetting”,
vertelt Matty. “Na twee weken voelde ze een druk op haar borst en had
ze totaal geen energie meer.” Haar dochter was anderhalf jaar tot weinig in staat. “Sommigen zijn er na drie jaar nog steeds niet bovenop. Ze zijn snel overprikkeld en kunnen hun aandacht nauwelijks vasthouden.”
Blijf bewegen
Ze schakelt een fysiotherapeut in als astmaklachten bij een cliënt
erger worden na een besmetting. “Het is heel belangrijk om te blijven
bewegen, binnen je eigen grenzen. Fysiotherapeuten hebben daar een
speciaal trainingsprogramma voor.” Ook ergotherapeuten kunnen helpen, vooral om de balans te vinden tussen belasting en rust. Eventueel past Matty de longmedicatie aan in overleg met arts en cliënt. Ze ziet ook cliënten met astma die alleen wat kortademig waren als ze bijvoorbeeld fietsten, maar na een coronabesmetting toch medicatie nodig hebben.
Onbegrip
Matty hoort vaak dat mensen met long covid weinig begrip krijgen. “Het zijn onbegrepen klachten. De long functie gaat bij astmapatiënten met long covid niet altijd achteruit en de toegenomen klachten worden dan al snel afgedaan als een kwaal met psychische oorzaak. Ook door
artsen. Dat is pijnlijk.” Matty betrapt zichzelf er ook wel eens op. “Dan heb ik het gevoel dat mensen in hun klachten blijven hangen. Maar zij hebben er dagelijks mee om te gaan. Ze lopen voortdurend tegen hun onvermogen aan.” De stress die dat oplevert kan astma verergeren, een vicieuze cirkel, zegt Matty. “Maar van naasten in hun directe omgeving zoals de partner krijgen ze vaak wel veel steun. Die zien van dichtbij dat het echt niet gaat.”
Naar de huisarts
Santé Partners verwijst cliënten met langdurende klachten als vermoeidheid en benauwdheid na een coronabesmetting door naar de huisarts. Ook astmaklachten kunnen toenemen. De wijkverpleging helpt dan eventueel longmedicatie aan te passen, in overleg met de cliënt en de behandelend arts.
